کد مطلب:506 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:16

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

از ديدگاه قرآن مسئولان اجرائي بايد داراي چه صفاتي باشند؟

در سه آيه از قرآن مجيد به طور صريح و در چندين آية ديگر به طور اشاره، به صفات و ويژگيهاي كارگزاران لايق حكومت پرداخته شده است.



نخست در قصّة طالوت و بني اسرائيل ميخوانيم «هنگامي كه بني اسرائيل بر انتخاب طالوت از سوي پيامبرشان (اشموئيل) براي سرپرستي حكومت خرده گرفتند و او را به خاطر نداشتن مال و ثروت (و عدم انتساب به فاميل هاي معروف بني اسرائيل) شايستة اينكار ندانستند، پيامبرشان به آنها گفت او داراي دو ويژگي است فزوني علم و توانايي و قدرت جسم و به خاطر اين دو (علم و قدرت) خداوند او را برگزيده است» (بقره/24)



به اين ترتيب دو شرط عمدة رئيس حكومت اسلامي و درمرحلة بعد همة كارگزاران را علم و قدرت ميشمرد.



در داستان يوسف(ع) نيز به دو شرط دربارة مديران و كارگزاران ردة بالاي حكومت مانند حافظان بيت المال (وزير دارايي) اشاره ميكند «قالَ اِجْعَلْني عَلَي خَزائِنِ الْاَرْضِ اِنّي حَفيظٌ عَليمٌ» يوسف/55 (يوسف) گفت [مرا سرپرست خزائن سرزمين (مصر) قرار ده كه حافظ و آگاهم (هم در حفظ آن به خوبي ميكوشم و هم بر مصرف آن با دقّت نظارت ميكنم.]



در مورد كاركنان لايق ـ در داستان موسي و شعيب ـ نيز از زبان دختران شعيب اشاره به دو شرط شده است «قالَتْ اِحْداهُما يا اَبَتِ اِسْتَأْجِرُهُ اِنَّ خَيْرَ مَنْ اِسْتَاجَرْتَ الْقَوِيَّ الاَمينَ» قصص/26 [يكي از آن دو گفت اي پدر (خطاب به شعيب است) او را استخدام كن (اشاره به موسي است كه در آن زمان جوان نيرومندي بود) زيرا بهترين كسي را كه ميتواني استخدام كني آن كسي است كه «قوي» و«امين» باشد.]



به اين ترتيب علم و آگاهي و خردمندي و قوّت و قدرت و امانت و درستكاري را در تمام سطوح از رئيس حكومت گرفته تا وزراء و حتّي كارمندان جزء ـ با تفاوت مراتب ـ شرط ميكند.



در آيات ديگر قرآن نيز اشاراتي به اين مطلب ديده ميشود و شرايطي براي كارگزاران حكومت ذكر شده، از جمله



1ـ پرهيز از همكاري با اسرافكاران «وَ لا تُطيعُوا اَمْرَ الْمُسْرِفينَ» شعراء/151 [فرمان مسرفان را اطاعت نكنيد.]



2ـ پرهيز از همكاري با سفيهان و بي خردان «وَلا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ اَمْوالَكُمُ الَّتي جَعَلَ اللهُ لَكُمْ قياماً» نساء/5 [اموال خود را كه خداوند وسيلة قوام زندگي شما قرار داده به دست سفيهان نسپريد.]



3ـ پرهيز از به همكاري طلبيدن گمراهان«وَ ما كُنْتُ مُتَّخِذَ الْمُضِلِّيْنَ عَضُداً» كهف/51 [من هرگز گمراهان را دستيار خود قرار نميدهم.]



4ـ پرهيز از دروغگويان «وَلا تُطِعِ الْمُكَذِّبينَ» قلم/8



5ـ پرهيز از عيبجويان و سخن چينان و مانعان از خير و متجاوزان و افراد گنهكار و كينه توز شكمباره و خشن و بدنام «وِ لا تَطِعْ كُلَّ حَلّافٍ مَهِيْنٍ ـ هَمّازٍ مَشّاءٍ بِنَميمٍ ـ مَنّاعٍ لِلْخَيْرِ مُعْتَدٍ اَثيمٍ ـ عُتُلٍّ بَعْدَ ذلِكَ زَنيم.» قلم/10تا13



6ـ پرهيز از پيروي هواي نفس «وَ لا تَتَّبِعُوا الْهَوي اَنْ تعْدِلوُا» نساء/135 [از هوي و هوس پيروي نكنيد مبادا از حق منحرف شويد.]



7ـ و بالاخره لزوم همكاري با مؤمنان و عدم استفاده ازغير مسلمين در پستهاي كليدي كه سبب تسلط آنها بر مسلمانان گردد «وَلَنْ يَجْعَلَ اللهُ لِلْكافِرينَ عَلَي الْمُؤْمنينَ سَبيلاً» نساء/141 [خداوند هرگز كافران را بر مؤمنان سلطهاي نداده است.] اينها شرايطي است كه رعايت آنها در كارگزاران حكومت اسلامي ضروري است.



ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

---

پيام قرآن ج 10


حضرت آيت الله مكارم شيرازي و ساير همكاران